Tai nạn không báo trước và chỉ cho bạn 10 giây để phản ứng. Một lúc lơ đãng, một giây hoảng loạn—mạng sống có thể vụt mất. Bài viết này sẽ trang bị cho bạn tư duy, kỹ năng và trang bị cần thiết để bình tĩnh xử lý khi gặp: Máy bay va chạm, tàu lật, khách sạn cháy…
1. Chuẩn bị Tư Duy Sinh Tồn
- Tư duy “phòng thủ”: Rèn luyện tư duy phòng thủ bằng cách tự nhủ “Tai nạn có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.”
- “Nhân thức” tình huống (Situational awareness): Ngay khi bước lên phương tiện hay vào không gian mới lạ,hãy tập trung quan sát xung quanh các vị trí và đồ dùng như: Lối thoát hiểm khẩn cấp, cửa chính, cửa sổ, trang bị cứu hộ, chỗ ngồi…
- Mô phỏng tình huống: Chia ba kịch bản chính (va chạm, cháy, chìm/lật) và tự hỏi:
- 5–10 giây đầu tôi làm gì?
- Cửa thoát hiểm gần nhất ở đâu?
- Cần cầm/đeo đồ dùng gì ngay lập tức?
2. Trang Bị Cá Nhân Không Thể Thiếu
Vật dụng | Công dụng | Lưu ý |
---|---|---|
Đèn pin mini | Chiếu sáng khi mất điện/khói | Gắn móc khóa, mang pin dự phòng |
Áo phao gấp gọn | Giữ nổi khi tàu chìm | Thử vừa người trước khi lên tàu |
Mặt nạ phòng độc mini | Lọc khói độc khi cháy | Loại nhanh chóng đeo được |
Dụng cụ cắt dây nhỏ gọn | Cắt dây an toàn, dây cáp | Dạng móc khóa, tiện mang theo |
Còi cứu hộ bỏ túi | Kêu cứu khi bị kẹt | Âm lượng lớn, dễ rút ra |
Khăn ướt diệt khuẩn | Bịt mũi miệng, lọc bụi khói | Đóng gói chân không, bền lâu |
Lưu ý: Bỏ sẵn trong túi áo, túi quần hoặc hành lý xách tay.

3. Khảo Sát Môi Trường Trước Hành Trình
Máy bay
- Đếm bước chân đến cửa thoát hiểm gần nhất.
- Ghi nhớ vị trí mặt nạ oxy và áo phao.
Tàu/Phà
- Xác định vị trí áo phao cá nhân và lối lên boong an toàn.
- Tìm công tắc bật đèn khẩn cấp.
Khách sạn/Tòa nhà
- Xem sơ đồ thoát hiểm trong phòng.
- Nhớ cầu thang bộ—không dùng thang máy khi cháy.
4. “10 Giây Vàng” Khi Sự Cố Xảy Ra
-
Giữ bình tĩnh (0–3 giây)
- Hít thở sâu, tránh hoảng loạn.
-
Nhận diện tình huống (3–5 giây)
- Quan sát khói, nước, tiếng báo động.
- Lựa chọn hướng di tản an toàn nhất.
-
Triển khai hành động (5–10 giây)
- Bò thấp nếu khói, cúi đầu chạy nhanh.
- Mặc áo phao, đeo mặt nạ, bật đèn pin.
- Thổi còi, bật SOS đồng hồ hoặc gọi cứu hộ nếu được.
5. Sau Khi Thoát Hiểm
- Tập trung tại khu vực an toàn: Đếm, kiểm tra số người.
- Sơ cứu cơ bản: Cầm máu, giữ ấm, hỗ trợ người sốc.
- Liên lạc & hỗ trợ: Gửi tin nhắn cho người thân, giúp người khác nếu có thể.
6. Luyện Tập & Cập Nhật Thường Xuyên
- Drill 3 tháng/lần: Mô phỏng cùng bạn bè, đồng nghiệp.
- Theo dõi hướng dẫn mới: Cục Hàng không, Cục Hàng hải, PCCC.
- Tham gia khóa huấn luyện: PCCC, sơ cấp cứu, kỹ năng sinh tồn biển.
Chuẩn bị kỹ về tư duy, trang bị và thực hành đều đặn sẽ giúp bạn phản ứng đúng trong “10 giây vàng” và gia tăng ít nhất 10% cơ hội sống sót.
Hãy chia sẻ nếu bạn thấy hữu ích, và comment thêm kinh nghiệm của bạn để mạng sống không còn là bí mật!